Międzynarodowy Dzień Czystego Powietrza dla Błękitnego Nieba to święto ustanowione przez ONZ w grudniu 2019 r i pierwszy raz obchodzone w 2020 r. W rezolucji ustanawiającej ten Dzień napisano, że celem Międzynarodowego Dnia Czystego Powietrza dla Błękitnego Nieba jest m.in. podkreślenie potrzeby wzmocnienia współpracy międzynarodowej na poziomie globalnym, regionalnym i subregionalnym w różnych obszarach związanych z poprawą jakości powietrza, w tym gromadzeniem i wykorzystywaniem danych, wspólnymi badaniami i rozwojem oraz dzieleniem się najlepszymi praktykami. Uznaje się także znaczenie i pilną potrzebę podniesienia świadomości społecznej na wszystkich poziomach oraz promowania i ułatwiania działań na rzecz poprawy jakości powietrza, mając na uwadze, że czyste powietrze jest ważne dla zdrowia i środków do życia ludzi. Doceniania się postęp dokonany w walce z zanieczyszczeniem powietrza jako widoczne w różnych projektach, partnerstwach, mechanizmach i instrumentach na poziomie krajowym, regionalnym i globalnym oraz uznaje się, że poprawa jakości powietrza może sprzyjać zmianie klimatu i że wysiłki na rzecz łagodzenia zmiany klimatu mogą poprawić jakość powietrza. Rosnące zainteresowaniem społeczności międzynarodowej czystym powietrzem i podkreśla potrzebę podejmowania dalszych wysiłków w celu poprawy jakości powietrza, w tym zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza, w celu ochrony zdrowia ludzkiego.
Dwojaki problem
Wpływ na zdrowie: drobne, niewidoczne cząsteczki zanieczyszczeń wnikają głęboko do płuc, krwiobiegu i ciała. Zanieczyszczenia te są odpowiedzialne za około jedną trzecią zgonów z powodu udaru, przewlekłych chorób układu oddechowego i raka płuc, a także jedną czwartą zgonów z powodu zawału serca. Ozon występujący w warstwie przyziemnej, wytwarzany w wyniku oddziaływania wielu różnych zanieczyszczeń na światło słoneczne, jest również przyczyną astmy i przewlekłych chorób układu oddechowego.
Wpływ na klimat: krótkotrwałe zanieczyszczenia klimatyczne należą do tych zanieczyszczeń, które są najbardziej powiązane zarówno ze skutkami zdrowotnymi, jak i z krótkotrwałym ociepleniem planety. Utrzymują się w atmosferze zaledwie od kilku dni do kilkudziesięciu lat, więc ich zmniejszenie może przynieść niemal natychmiastowe korzyści zdrowotne i klimatyczne dla osób mieszkających w miejscach, w których poziom spada.
Zapobieganie i zmniejszanie zanieczyszczenia powietrza w celu poprawy jakości powietrza na całym świecie
Zanieczyszczenie powietrza jest największym pojedynczym zagrożeniem środowiskowym dla zdrowia ludzkiego i jedną z głównych możliwych do uniknięcia przyczyn zgonów i chorób na całym świecie, przy czym około 6,5 miliona przedwczesnych zgonów (2016 r.) Na całym świecie przypisuje się zanieczyszczeniu powietrza w pomieszczeniach i na zewnątrz. Szczególnie w krajach rozwijających się zanieczyszczenie powietrza w nieproporcjonalny sposób dotyka kobiety, dzieci i osoby starsze, zwłaszcza w populacjach o niskich dochodach, ponieważ są one często narażone na wysoki poziom zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego i powietrza w pomieszczeniach w wyniku gotowania i ogrzewania paliwem drzewnym i naftą.
Zanieczyszczenie powietrza to problem globalny o dalekosiężnych skutkach ze względu na jego transport na duże odległości. Szacuje się, że przy braku agresywnej interwencji liczba przedwczesnych zgonów wynikających z zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego wzrośnie o ponad 50 procent do 2050 roku.
Społeczeństwo ponosi wysokie koszty zanieczyszczenia powietrza z powodu, między innymi, negatywnego wpływu na gospodarkę, wydajność pracy, koszty opieki zdrowotnej i turystykę. W związku z tym nie można przecenić korzyści ekonomicznych z inwestowania w kontrolę zanieczyszczenia powietrza i należy rozumieć, że istnieje również ekonomiczne uzasadnienie działania oraz że istnieją opłacalne rozwiązania problemu zanieczyszczenia powietrza.
Zła jakość powietrza jest wyzwaniem w kontekście zrównoważonego rozwoju dla wszystkich krajów, w szczególności w miastach i obszarach miejskich w krajach rozwijających się, gdzie poziom zanieczyszczenia powietrza jest wyższy niż limity określone w wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia w sprawie jakości powietrza.
Niektóre zanieczyszczenia powietrza, takie jak sadza, metan i ozon w warstwie przyziemnej, również są krótkotrwałymi zanieczyszczeniami klimatu i są odpowiedzialne za znaczną część zgonów związanych z zanieczyszczeniem powietrza, a także wpływ na uprawy, a tym samym bezpieczeństwo żywnościowe, redukcja ma dodatkowe korzyści dla klimatu.
\\